تفاوت پروتئین حیوانی با پروتئین گیاهی | 7 تفاوت + فواید مهم

تفاوت پروتئین حیوانی با پروتئین گیاهی، پروتئین‌ها به دو دسته اصلی حیوانی و گیاهی تقسیم می‌شوند که هرکدام ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند. پروتئین حیوانی، که عمدتاً در گوشت، تخم‌مرغ و لبنیات یافت می‌شود، حاوی تمام آمینواسیدهای ضروری است و به‌عنوان منبع پروتئین کامل شناخته می‌شود. در مقابل، پروتئین گیاهی که از منابعی مانند حبوبات، غلات و دانه‌ها به‌دست می‌آید، ممکن است برخی آمینواسیدهای ضروری را نداشته باشد، اما با ترکیب مناسب منابع مختلف می‌توان تمام آمینواسیدهای مورد نیاز بدن را تأمین کرد. انتخاب نوع پروتئین بستگی به نیازهای فردی، رژیم غذایی و باورهای شخصی دارد.

منبع این تیتر برگفته شده از تحقیقات دکتر الیزابت جانسون از دانشگاه استنفورد نیز نشان داده که پروتئین‌های گیاهی (مانند عدس، نخود و سویا) ممکن است نسبت به پروتئین‌های حیوانی کمبود برخی آمینو اسیدها را داشته باشند

این مقاله به تفاوت پروتئین حیوانی و گیاهی می پردازیم و منبع پروتئین گیاهی و منابع پروتئین حیوانی را معرفی میکنیم.

حتما بخوانید : رژیم بدنسازی وگان : بهترین رژیم بدنسازی گیاهخواری چیست ؟ + ترجمه مقالات 

تفاوت پروتئین حیوانی با پروتئین گیاهی

پروتئین گیاهی چیست؟

پروتئین گیاهی به پروتئین‌هایی اطلاق می‌شود که از منابع گیاهی مانند حبوبات، دانه‌ها، غلات کامل، سبزیجات و میوه‌ها به دست می‌آید. برخلاف پروتئین‌های حیوانی، پروتئین‌های گیاهی معمولاً فاقد برخی از آمینواسیدهای ضروری هستند، اما با ترکیب منابع مختلف گیاهی می‌توان تمامی آمینواسیدهای مورد نیاز بدن را دریافت کرد. از جمله منابع معروف پروتئین گیاهی می‌توان به لوبیا، عدس، نخود، کینوا، توفو و تمپه اشاره کرد. این منابع علاوه بر پروتئین، حاوی فیبر، ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند که به سلامتی عمومی بدن کمک می‌کنند و در جلوگیری از بیماری‌ها مؤثرند.

پروتئین گیاهی معمولاً کم‌چرب و فاقد کلسترول است، بنابراین انتخاب مناسبی برای کسانی است که به دنبال حفظ سلامت قلب و کاهش ریسک بیماری‌های مزمن هستند. همچنین، این نوع پروتئین به دلیل دارا بودن آنتی‌اکسیدان‌ها و فیبرهای طبیعی، می‌تواند به بهبود سیستم گوارش و کنترل وزن کمک کند. پروتئین‌های گیاهی به راحتی هضم می‌شوند و به کاهش التهاب‌های بدن کمک می‌کنند، که این ویژگی‌ها آن‌ها را برای افرادی که به رژیم‌های گیاه‌خواری یا وگان نیاز دارند، مناسب می‌سازد.

برای مشاهده قیمت و خرید محصولات پروتئین شیر روی عکس کلیک کنید

چرا خوردن پروتئین حیوانی بهتر از پروتئین گیاهی است

پروتئین حیوانی معمولاً نسبت به پروتئین گیاهی برتری دارد زیرا تمام آمینواسیدهای ضروری برای بدن را به طور کامل تأمین می‌کند و به راحتی توسط بدن جذب می‌شود. این پروتئین‌ها برای افرادی که نیاز به بازسازی سریع عضلات یا رشد دارند، مانند ورزشکاران و بدنسازان، مناسب‌ترند. همچنین، پروتئین‌های حیوانی معمولاً حاوی مقادیر بالای مواد مغذی مانند ویتامین B12، آهن و روی هستند که به عملکرد بهینه بدن کمک می‌کنند.

پروتئین حیوانی چیست؟

پروتئین حیوانی به پروتئین‌هایی اطلاق می‌شود که از منابع حیوانی مانند گوشت قرمز، مرغ، ماهی، تخم‌مرغ، لبنیات و محصولات آن به دست می‌آید. این نوع پروتئین شامل تمامی آمینواسیدهای ضروری برای بدن است و به همین دلیل به عنوان یک پروتئین کامل شناخته می‌شود. پروتئین‌های حیوانی برای رشد، ترمیم بافت‌ها و حفظ سلامت عضلات اهمیت زیادی دارند و به ویژه برای ورزشکاران و بدنسازانی که به نیازهای پروتئینی بالایی دارند، مفید است.

با این حال، مصرف زیاد پروتئین حیوانی می‌تواند با برخی مشکلات سلامتی مانند بیماری‌های قلبی، فشار خون بالا، بیماری‌های کلیوی و حتی سنگ کلیه همراه باشد، به ویژه زمانی که از منابع چربی‌دار و پردازش شده مانند گوشت‌های فراوری شده استفاده شود. از سوی دیگر، پروتئین‌های حیوانی معمولاً حاوی مقادیر بالای چربی‌های اشباع شده و کلسترول هستند که ممکن است تأثیرات منفی بر سلامت قلب و عروق بگذارد.

تفاوت پروتئین حیوانی با پروتئین گیاهی

پروتئین حیوانی و گیاهی هرکدام ویژگی‌های خاص خود را دارند. پروتئین حیوانی معمولاً کامل‌تر است و تمام آمینواسیدهای ضروری را در خود دارد. اما پروتئین گیاهی ممکن است برخی از آمینواسیدها را نداشته باشد، اما به‌راحتی با ترکیب منابع مختلف می‌توان تمامی آمینواسیدهای مورد نیاز بدن را تأمین کرد. در ادامه تفاوت‌های این دو نوع پروتئین آمده است:

1. منبع پروتئین

پروتئین‌های حیوانی از منابعی مانند گوشت قرمز، مرغ، تخم‌مرغ، ماهی، و محصولات لبنی مانند شیر و پنیر به‌دست می‌آید. این منابع به‌طور طبیعی پروتئین با کیفیت بالا و غنی از تمام آمینواسیدهای ضروری بدن هستند. در حالی که پروتئین‌های گیاهی از منابعی مانند حبوبات، غلات کامل، دانه‌ها، و سبزیجات تهیه می‌شوند.

2. کامل بودن پروتئین

پروتئین حیوانی به‌عنوان پروتئین کامل شناخته می‌شود، زیرا شامل تمام آمینواسیدهای ضروری است که بدن قادر به تولید آنها نیست. این ویژگی باعث می‌شود پروتئین حیوانی به‌طور مؤثری برای رشد عضلات، بازسازی بافت‌ها و عملکردهای بیولوژیکی دیگر بدن مفید باشد.

3. چربی و کلسترول

یکی از تفاوت‌های اصلی بین پروتئین‌های حیوانی و گیاهی میزان چربی و کلسترول آنها است. پروتئین‌های حیوانی، به‌ویژه از منابعی مانند گوشت قرمز، معمولاً حاوی چربی‌های اشباع شده و کلسترول هستند که مصرف زیاد آنها ممکن است باعث افزایش سطح کلسترول بد (LDL) در خون و افزایش خطر بیماری‌های قلبی شود.

4. فیبر

یکی دیگر از تفاوت‌های عمده بین پروتئین حیوانی و گیاهی، میزان فیبر موجود در آنهاست. پروتئین‌های حیوانی معمولاً فاقد فیبر هستند و مصرف آنها به‌تنهایی برای بهبود گوارش کافی نیست. در حالی که پروتئین‌های گیاهی علاوه بر پروتئین، حاوی مقدار قابل‌توجهی فیبر هستند که به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک می‌کند، یبوست را کاهش می‌دهد و سلامت روده‌ها را تقویت می‌کند.

5. اثرات بر سلامت قلب

مصرف زیاد پروتئین حیوانی، به‌ویژه از منابعی که چربی‌های اشباع دارند، ممکن است خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی را افزایش دهد. چربی‌های اشباع موجود در گوشت‌های قرمز و فرآورده‌های گوشتی می‌توانند موجب افزایش سطح کلسترول بد (LDL) شوند که این مسئله با افزایش خطر سکته و بیماری‌های قلبی مرتبط است.

6. آنتی‌اکسیدان‌ها

پروتئین‌های حیوانی معمولاً فاقد آنتی‌اکسیدان‌ها و ترکیبات گیاهی مفید هستند. در حالی که پروتئین‌های گیاهی حاوی مقادیر زیادی آنتی‌اکسیدان، ویتامین‌ها، مواد معدنی و ترکیبات ضد التهابی هستند که می‌توانند به پیشگیری از آسیب‌های سلولی و کاهش التهابات در بدن کمک کنند.

7. مناسب برای رژیم‌های خاص

پروتئین‌های حیوانی معمولاً برای افرادی که رژیم غذایی متنوع دارند یا به گوشت و محصولات حیوانی علاقه‌مند هستند، مناسب‌ترند. این پروتئین‌ها برای کسانی که به دنبال افزایش حجم عضلانی و انرژی برای تمرینات ورزشی هستند، گزینه خوبی به حساب می‌آیند.

تفاوت پروتئین حیوانی و گیاهی در آمینو اسید ها

پروتئین‌های حیوانی و گیاهی از نظر ترکیب آمینواسیدها تفاوت‌هایی دارند. پروتئین‌های حیوانی معمولاً “پروتئین‌های کامل” هستند، به این معنی که تمام آمینواسیدهای ضروری برای بدن را در خود دارند. این آمینواسیدها برای رشد و ترمیم عضلات ضروری بوده و بدن قادر به ساخت آن‌ها از دیگر منابع نیست. بنابراین، مصرف پروتئین‌های حیوانی به طور معمول به راحتی تمامی نیازهای بدن به آمینواسیدهای ضروری را تأمین می‌کند.

از سوی دیگر، بیشتر پروتئین‌های گیاهی فاقد یک یا چند آمینواسید ضروری هستند و به همین دلیل به عنوان “پروتئین‌های ناقص” شناخته می‌شوند. با این حال، اگر منابع مختلف گیاهی مانند حبوبات، دانه‌ها، غلات و سبزیجات به‌طور همزمان مصرف شوند، می‌توانند تمام آمینواسیدهای ضروری را به بدن برسانند. به عبارت دیگر، با ترکیب درست منابع پروتئینی گیاهی، می‌توان نیازهای بدن به آمینواسیدها را به طور کامل تأمین کرد.

بهترین پروتئین گیاهی برای بدنسازی

پروتئین گیاهی یکی از منابع عالی برای افرادی است که به دنبال تقویت عضلات خود از طریق رژیم‌های گیاه‌خواری یا وگان هستند. یکی از بهترین منابع پروتئین گیاهی برای بدنسازی، پروتئین نخود است که سرشار از آمینواسیدهای ضروری برای رشد عضلات می‌باشد. این پروتئین به راحتی هضم شده و به عنوان یک مکمل مناسب برای بازسازی عضلات پس از تمرینات شدید شناخته می‌شود. علاوه بر این، نخود حاوی مقدار زیادی فیبر است که به هضم بهتر غذا کمک می‌کند و احساس سیری طولانی‌تری ایجاد می‌کند.

دیگر گزینه‌ی محبوب و موثر پروتئین برنج است که به ویژه برای کسانی که به دنبال منبع پروتئینی بدون گلوتن هستند، مناسب است. پروتئین برنج به دلیل داشتن تمامی آمینواسیدهای ضروری، از جمله لیزین، که در بسیاری از پروتئین‌های گیاهی یافت نمی‌شود، می‌تواند به طور کامل نیازهای بدنسازان را تامین کند. این پروتئین به سرعت در بدن جذب شده و به رشد عضلات کمک می‌کند، در حالی که از نظر تغذیه‌ای بسیار مغذی و کم‌چرب است.

تفاوت پروتئین حیوانی و گیاهی در بیماری های قلبی

پروتئین‌های حیوانی به‌ویژه در منابعی مانند گوشت قرمز و فرآورده‌های گوشتی می‌توانند باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی شوند. این منابع پروتئینی اغلب حاوی چربی‌های اشباع شده و کلسترول هستند که می‌توانند به افزایش سطح کلسترول بد (LDL) در خون و ایجاد تصلب شرایین منجر شوند. تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف بیش از حد پروتئین حیوانی ممکن است خطر ابتلا به فشار خون بالا، بیماری‌های قلبی و سکته‌های مغزی را افزایش دهد. بنابراین، مصرف زیاد این نوع پروتئین‌ها می‌تواند برای سلامت قلب خطرناک باشد.

از سوی دیگر، پروتئین‌های گیاهی عمدتاً حاوی چربی‌های غیر اشباع و فیبر هستند که می‌توانند به بهبود سلامت قلب کمک کنند. منابع گیاهی مانند حبوبات، دانه‌ها، و غلات کامل نه تنها فاقد چربی‌های اشباع هستند بلکه دارای آنتی‌اکسیدان‌ها و ترکیبات ضد التهابی هستند که می‌توانند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را کاهش دهند. مصرف پروتئین‌های گیاهی می‌تواند به کاهش سطح کلسترول LDL کمک کرده و فشار خون را تنظیم کند. به‌طور کلی، رژیم‌های غذایی گیاهی برای حمایت از سلامت قلب توصیه می‌شوند و می‌توانند در پیشگیری از بیماری‌های قلبی موثر باشند.

حتما بخوانید : پودر پروتئین ایزوله سویا | Isolated Soy Protein برند یوکسین

پروتئین حیوانی و سنگ کلیه

پروتئین‌های حیوانی مانند گوشت قرمز، مرغ، تخم‌مرغ و لبنیات، منبع غنی از آمینواسیدهای ضروری برای رشد و ترمیم عضلات هستند. با این حال، مصرف زیاد پروتئین حیوانی می‌تواند با مشکلاتی برای کلیه‌ها همراه باشد. یکی از این مشکلات، افزایش خطر ابتلا به سنگ کلیه است. مصرف بیش از حد پروتئین حیوانی می‌تواند باعث افزایش میزان کلسیم و اگزالات در ادرار شود که این مواد می‌توانند در کلیه‌ها رسوب کرده و سنگ‌های کلیوی تشکیل دهند. همچنین، پروتئین حیوانی می‌تواند میزان اسیدیته ادرار را افزایش دهد، که این موضوع هم به نوبه خود می‌تواند موجب تشکیل سنگ‌های اسیداوریکی شود.

برخی مطالعات نشان داده‌اند که افراد با مصرف پروتئین حیوانی زیاد، بیشتر در معرض ابتلا به سنگ کلیه قرار دارند، به ویژه در صورتی که سابقه خانوادگی این مشکل را داشته باشند یا از رژیم غذایی با سدیم و چربی زیاد بهره ببرند. برای کاهش خطر تشکیل سنگ کلیه، بهتر است میزان مصرف پروتئین حیوانی را کنترل کرده و آن را با منابع پروتئینی گیاهی ترکیب کرد. این ترکیب می‌تواند تأثیرات منفی احتمالی پروتئین‌های حیوانی را کاهش داده و سلامت کلیه‌ها را حفظ کند.

فواید پروتئین حیوانی و پروتئین گیاهی

پروتئین‌های حیوانی و گیاهی هرکدام فواید خاص خود را دارند. پروتئین حیوانی به دلیل داشتن تمام آمینواسیدهای ضروری برای بدن، رشد و بازسازی عضلات را تسریع می‌کند. پروتئین گیاهی نیز به دلیل فیبر و آنتی‌اکسیدان‌ها برای سلامت قلب و گوارش مفید است.

فواید پروتئین حیوانی:

1. تمامی آمینواسیدهای ضروری: پروتئین‌های حیوانی شامل تمامی آمینواسیدهای ضروری برای بدن هستند که به رشد و بازسازی عضلات کمک می‌کنند. این پروتئین‌ها برای بدن به‌طور کامل قابل جذب هستند و نیازهای اساسی بدنسازان و ورزشکاران را تأمین می‌کنند.
2. منبع غنی از ویتامین‌ها و مواد معدنی: پروتئین‌های حیوانی به‌ویژه منابعی مانند گوشت قرمز و ماهی، حاوی ویتامین‌هایی مانند B12 و مواد معدنی همچون آهن و روی هستند که برای سیستم ایمنی و تولید انرژی بدن ضروری هستند. این ویتامین‌ها به عملکرد صحیح سلول‌ها کمک می‌کنند.
3. کمک به حفظ توده عضلانی: مصرف پروتئین حیوانی به‌ویژه در دوران تمرینات سخت ورزشی، برای حفظ و افزایش توده عضلانی اهمیت دارد. این پروتئین‌ها به سرعت به بدن می‌رسند و فرایند بازسازی و تقویت عضلات را تسریع می‌کنند.

فواید پروتئین گیاهی:

1. پروتئین‌های کم‌چرب و سالم: پروتئین‌های گیاهی معمولاً فاقد چربی‌های اشباع شده و کلسترول هستند، که باعث می‌شود برای سلامت قلب و عروق مناسب‌تر باشند. این نوع پروتئین‌ها خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را کاهش داده و فشار خون را کنترل می‌کنند.
2. حاوی فیبر و آنتی‌اکسیدان‌ها: پروتئین‌های گیاهی، مانند حبوبات و دانه‌ها، حاوی مقادیر بالای فیبر و آنتی‌اکسیدان‌ها هستند که به تقویت سیستم گوارش و حفظ سلامت سلولی کمک می‌کنند. این مواد مغذی به مبارزه با التهاب‌ها و بیماری‌ها کمک کرده و به بهبود متابولیسم بدن کمک می‌کنند.

جایگزین پروتئین حیوانی

یکی از بهترین جایگزین‌های پروتئین حیوانی، پروتئین گیاهی است که علاوه بر اینکه برای گیاه‌خواران و وگان‌ها مناسب است، می‌تواند گزینه‌ای سالم برای افرادی باشد که به دنبال کاهش مصرف محصولات حیوانی هستند. منابع پروتئین گیاهی شامل لوبیاها، عدس‌ها، نخود، سویا، کینوا و دانه‌ها مانند چیا و کدو تنبل هستند. این منابع پروتئینی حاوی تمام آمینواسیدهای ضروری بدن هستند و می‌توانند به طور مؤثر برای رشد و ترمیم عضلات بعد از تمرینات بدنسازی استفاده شوند. همچنین، این منابع دارای فیبر بالا و چربی‌های سالم هستند که به سلامت قلب و سیستم گوارش کمک می‌کنند.

در کنار پروتئین‌های گیاهی، پروتئین برنج و پروتئین نخود نیز به عنوان جایگزین‌های محبوب پروتئین حیوانی در رژیم‌های غذایی شناخته می‌شوند. پروتئین برنج به ویژه برای افرادی که حساسیت به گلوتن دارند یا رژیم بدون گلوتن دارند، مناسب است. این پروتئین تمامی آمینواسیدهای ضروری را در خود دارد و می‌تواند به رشد عضلات کمک کند. علاوه بر این، مصرف محصولات تخمیر شده مانند توفو و تمپه نیز می‌تواند پروتئین کافی را برای بدن فراهم کرده و از مزایای سلامتی بسیاری برخوردار باشد. این جایگزین‌های گیاهی، علاوه بر پروتئین، حاوی ویتامین‌ها و مواد معدنی متعددی هستند که برای حفظ سلامت کلی بدن ضروری هستند.

جمع بندی

در نهایت، پروتئین حیوانی و گیاهی هرکدام مزایای خاص خود را دارند و انتخاب بین آن‌ها بستگی به نیازهای فردی و رژیم غذایی دارد. پروتئین‌های حیوانی منبع کاملی از آمینواسیدهای ضروری هستند که به‌ویژه برای رشد و ترمیم عضلات و حفظ سلامت بدن مفیدند. این نوع پروتئین‌ها سریع‌تر جذب بدن می‌شوند و اغلب در افرادی که فعالیت بدنی زیادی دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرند. همچنین، پروتئین‌های حیوانی حاوی مقادیر بالای ویتامین B12، آهن و امگا-3 هستند که به‌طور طبیعی در منابع گیاهی وجود ندارند.

از طرفی، پروتئین‌های گیاهی دارای مزایای خاص خود هستند، از جمله داشتن فیبر بالا و مواد مغذی دیگر مانند آنتی‌اکسیدان‌ها. این پروتئین‌ها اغلب برای افرادی که به دنبال رژیم غذایی گیاه‌خواری یا وگان هستند، مناسب‌تر هستند. با ترکیب منابع مختلف گیاهی، می‌توان تمامی آمینواسیدهای ضروری بدن را تأمین کرد. علاوه بر این، پروتئین‌های گیاهی معمولاً برای قلب مفیدتر هستند و احتمال بروز بیماری‌های مزمن را کاهش می‌دهند. انتخاب پروتئین به‌طور کلی باید با توجه به سبک زندگی و نیازهای شخصی صورت گیرد.

منابع

healthline.com